#Araşdırmalar və Tədqiqatlar #Elm-texnologiya hovuzu #Ətraf mühit və ekologiya #Xəbərlər #Yer elmləri

Dünya ərzaq istehsalını təhdid edən su böhranı: hesabat

Mütəxəssislər cümə axşamı dərc olunan böyük hesabatda xəbərdarlıq ediblər ki, su böhranı ilə bağlı hərəkətsizlik 2050-ci ilə qədər dünya ərzaq istehsalının yarıdan çoxunu risk altında qoya bilər.

Su İqtisadiyyatı üzrə Qlobal Komissiyanın (GCEW) hesabatında deyilir: “Təxminən 3 milyard insan və dünya ərzaq istehsalının yarıdan çoxu hazırda ümumi su ehtiyatının azalacağı proqnozlaşdırılan ərazilərdədir.

Hesabatda həmçinin xəbərdarlıq edilib ki, su böhranı 2050-ci ilə qədər yüksək gəlirli ölkələr üçün ÜDM-in orta hesabla səkkiz faiz, aşağı gəlirli ölkələr üçün isə 15 faizə qədər azalmasına səbəb ola bilər.

Hesabatda deyilir ki, su dövriyyəsinin pozulması “böyük qlobal iqtisadi təsirlərə malikdir”.

İqtisadi tənəzzüllər , “İqlim dəyişikliyi səbəbindən dəyişən yağıntıların və artan temperaturun ümumi su anbarının azalması və təmiz su və kanalizasiyaya çıxışın olmaması ilə birgə təsirlərinin” nəticəsi olacaqdır .

Bu böhranla üzləşən hesabatda su dövrünə “qlobal ümumi yaxşılıq” kimi baxılması və bütün səviyyələrdə su idarəçiliyinin transformasiyası tələb olunur.

“Bu hərəkətlərin gətirdiyi xərclər davamlı hərəkətsizliyin iqtisadiyyatlara və bəşəriyyətə vuracağı zərərlə müqayisədə çox kiçikdir” dedi.

Su tez-tez “təbiətin bol hədiyyəsi” kimi qəbul edilsə də, hesabatda onun nəqlinin az və baha başa gəldiyi vurğulanır.

O, “su tutumlu sektorlarda zərərli subsidiyaların aradan qaldırılmasına və ya onları suya qənaət edən həllərə yönləndirilməsinə və yoxsul və həssas təbəqələrə ünvanlı dəstəyin təmin edilməsinə” çağırıb.

GCEW-nin həmsədri, Ümumdünya Ticarət Təşkilatının Baş direktoru Nqozi Okonjo-İweala onlayn brifinq zamanı “Biz suyun qiymətini müvafiq subsidiyalarla birləşdirməliyik” dedi.

Digər həmsədr, Sinqapur prezidenti Tharman Şanmuqaratnam suya qlobal problem kimi baxmağın, böhranı həll etmək və “qlobal hidroloji dövrü sabitləşdirmək” üçün “yenilik və sərmayə qoymağın” zəruriliyində təkid etdi.