Hindistan böyük pişikləri brakonyerlikdən və yaşayış yerlərinin itirilməsindən qorumaq, onların kifayət qədər yırtıcı olmasını təmin etmək, insan-vəhşi təbiət münaqişəsini azaltmaq və pələng əraziləri yaxınlığında icmaların həyat standartlarını artırmaqla on ildən bir qədər çox müddət ərzində pələnglərin sayını iki dəfə artırıb.

Milli Pələngləri Mühafizə Təşkilatının hesablamalarına görə, pələnglərin sayı 2010-cu ildə təxmin edilən 1706 pələngdən 2022-ci ildə təxminən 3682-yə yüksələrək Hindistanı qlobal pələng əhalisinin təxminən 75%-nin yaşadığı yerə çevirib . Tədqiqat, pələnglərin yaşayış yerlərinin yaxınlığındakı bəzi yerli icmaların da pələnglərin artmasından piyada axını və ekoturizmin gətirdiyi gəlirlərdən faydalandığını müəyyən etdi.

“Science” jurnalında dərc olunan araşdırmada deyilir ki, Hindistanın uğuru “pələnglərin yaşadığı ölkələr üçün mühüm dərslər verir” ki, mühafizə səyləri həm biomüxtəlifliyə, həm də yaxınlıqdakı icmalara fayda verə bilər.

Bengaluruda yerləşən Hindistan Milli Elmlər Akademiyasının baş alimi və tədqiqatın aparıcı müəllifi Yadvendradev Jhala, “Ümumi inanc budur ki, insan sıxlığı pələng populyasiyasının artmasına mane olur”. “Tədqiqat göstərir ki, insan sıxlığı deyil, insanların münasibəti daha önəmlidir”.

Vəhşi təbiəti mühafizə edənlər və ekoloqlar tədqiqatı alqışladılar, lakin mənbə məlumatları daha böyük bir qrup elm adamına təqdim edilərsə, Hindistandakı pələnglər və digər canlılar bundan faydalanacaqlarını söylədi. Tədqiqat Hindistan hökuməti tərəfindən dəstəklənən qurumlar tərəfindən toplanmış məlumatlara əsaslanır.

Vəhşi təbiətin populyasiyasının hesablanması sahəsində təcrübəsi olan ekoloq Arjun Qopalasvami, Hindistanın rəsmi pələng monitorinq proqramının hesablamalarının “xaotik” və “ziddiyyətli” olduğunu söylədi. O, tədqiqatdakı bəzi rəqəmlərin eyni məlumat dəstlərindən pələnglərin paylanması ilə bağlı əvvəlki təxminlərdən əhəmiyyətli dərəcədə yüksək olduğunu söylədi. Lakin o, əlavə etdi ki, kağızın tapıntıları pələng populyasiyasının ölçüsü və onların coğrafi yayılması ilə bağlı 2011-ci ildən bəri elm adamları tərəfindən dəfələrlə qeyd olunan anomaliyaları düzəldib.

https://googleads.g.doubleclick.net/pagead/ads?client=ca-pub-0536483524803400&output=html&h=188&slotname=8188791252&adk=1687169288&adf=4054963813&pi=t.ma~as.8188791252&w=750&abgtt=6&fwrn=4&lmt=1738311093&rafmt=11&format=750×188&url=https%3A%2F%2Fphys.org%2Fnews%2F2025-01-india-tiger-population-decade-credits.html&wgl=1&uach=WyJXaW5kb3dzIiwiMTkuMC4wIiwieDg2IiwiIiwiMTMyLjAuNjgzNC4xNjAiLG51bGwsMCxudWxsLCI2NCIsW1siTm90IEEoQnJhbmQiLCI4LjAuMC4wIl0sWyJDaHJvbWl1bSIsIjEzMi4wLjY4MzQuMTYwIl0sWyJHb29nbGUgQ2hyb21lIiwiMTMyLjAuNjgzNC4xNjAiXV0sMF0.&dt=1738311092963&bpp=1&bdt=73&idt=153&shv=r20250129&mjsv=m202501270101&ptt=9&saldr=aa&abxe=1&cookie=ID%3Df22668bce9793ae4%3AT%3D1735196613%3ART%3D1738310886%3AS%3DALNI_Mb4Xpwl1SO1AcvqroR6xccDm_sheQ&gpic=UID%3D00000f7c5320f40b%3AT%3D1735196613%3ART%3D1738310886%3AS%3DALNI_Mb1dz_DHiT2yDzXLMaB9CDkQl4XGg&eo_id_str=ID%3Dcdf7f2f01784f52d%3AT%3D1735196613%3ART%3D1738310886%3AS%3DAA-Afjb8kbeupLLyQ0QHQmZxpM4v&prev_fmts=0x0&nras=1&correlator=6016201571738&frm=20&pv=1&rplot=4&u_tz=240&u_his=3&u_h=1080&u_w=1920&u_ah=1032&u_aw=1920&u_cd=24&u_sd=1&dmc=8&adx=447&ady=2153&biw=1903&bih=945&scr_x=0&scr_y=0&eid=95348683%2C95349948%2C31090153%2C31090016%2C95335245%2C95347432&oid=2&pvsid=3030147053892722&tmod=2122221295&uas=0&nvt=1&ref=https%3A%2F%2Fphys.org%2F&fc=1920&brdim=0%2C0%2C0%2C0%2C1920%2C0%2C1920%2C1032%2C1920%2C945&vis=1&rsz=%7C%7CpeEbr%7C&abl=CS&pfx=0&fu=128&bc=31&bz=1&td=1&tdf=2&psd=W251bGwsbnVsbCxudWxsLDNd&nt=1&ifi=2&uci=a!2&btvi=1&fsb=1&dtd=158

Tədqiqatda pələnglərin milli parklara , vəhşi təbiət qoruqlarına və ya digər qorunan ərazilərə yaxın olmayan bəzi ərazilərdə və urbanizasiyanın artması, meşə ehtiyatlarından insan istifadəsinin artması və silahlı qarşıdurmaların daha tez-tez baş verdiyi ərazilərdə yoxa çıxıb . ” İcma dəstəyi və iştirakı olmadan və icma faydaları olmadan ölkəmizdə mühafizə mümkün deyil” dedi Jhala.

Pələnglər Hindistanda təxminən 138,200 kvadrat kilometr (53,359 kvadrat mil) əraziyə yayılmışdır, bu da Nyu-York ştatının ölçüsünə bərabərdir. Tədqiqata görə, ərazinin yalnız 25%-i ovla zəngindir və qorunur, digər 45%-i isə təqribən 60 milyon insanla paylaşılır.

Jhala bildirib ki, güclü vəhşi təbiətin mühafizəsi qanunvericiliyi Hindistanda pələnglərin qorunmasının “onurğa sütunudur”. “Yaşayış mühiti məhdudiyyət deyil, bu, yaşayış mühitinin keyfiyyətidir” dedi.

Tədqiqatın bir hissəsi olmayan vəhşi təbiət bioloqu Ravi Chellam, pələnglərin qorunması səylərinin perspektivli olsa da, bütün ekosistemi daha yaxşı saxlamaq üçün digər növlərə də genişləndirilməli olduğunu söylədi.

“Bir neçə növ var, o cümlədən böyük hind quşu və karakal, hamısı kənardadır” dedi Chellam. “Və həqiqətən buna kifayət qədər diqqət yoxdur.”

Daha çox məlumat: Yadvendradev V. Jhala et al, Pələngin insanlar və yoxsulluq arasında bərpası, Elm (2025). DOI: 10.1126/science.adk4827

Jurnal məlumatı: Elm 

© 2025 Associated Press. Bütün hüquqlar qorunur. Bu material icazəsiz dərc edilə, yayımlana, yenidən yazıla və ya yenidən paylana bilməz.