2780-dən çox balıqçılıq limanı və 993 ticarət və sənaye limanı ilə Yaponiya bu mühüm sahil aktivlərini sunamilərin dağıdıcı qüvvələrindən qorumaq problemi ilə üzləşir. Perspektivli həll daşınan maneə sistemi formasındadır, burada dəniz dibindən qalxan qapılar maneə kimi çıxış edir, limanları sunamilərdən, tufan dalğalarından və yüksək dalğalardan qoruyur. Lakin təbii fəlakətlər zamanı elektrik enerjisinin kəsilməsi darvazanın istismarı üçün lazım olan elektrik enerjisini poza bilər.

Bunu həll etmək üçün Tokio Texnologiya İnstitutundan professor Hiroşi Takaqinin rəhbərlik etdiyi tədqiqatçılar qapıları idarə etmək üçün mikro gelgit enerjisindən istifadə edən öz-özünə işləyən daşınan dəniz divarı sistemini (SMS) təklif ediblər. Təfərrüatları Renewable Energy jurnalında dərc edilmiş təklif olunan sistem gecə və ya tətil mövsümləri kimi limanın fəaliyyətsiz olduğu dövrlərdə bağlanmaq üçün nəzərdə tutulmuş limanın girişində yerləşdirilən qapılardan ibarətdir . Yüksəltdikdə, limanın daxili və xarici hissələri arasında su səviyyələrindəki fərqlər elektrik enerjisi istehsal etmək üçün istifadə olunur, daha sonra saxlanılır və sonrakı qapı əməliyyatları üçün istifadə olunur.

“Bizim məlumatımıza görə, dünyada hələ ki, elektrik enerjisi istehsal etmək üçün daşınan dəniz çəpərlərindən istifadə edən və sonra sistemin özünü idarə etmək üçün həmin elektrikdən istifadə edən heç bir sistem yoxdur. Bu mənada SMS tamamilə yeni bir anlayışdır”, – professor Takagi deyir.

Yaponiyanın geniş sahil xəttinə baxmayaraq, yüksək və aşağı gelgitlər arasındakı hündürlük fərqini təmsil edən gelgit diapazonları iri miqyaslı gelgit enerjisi istehsalı üçün çox kiçik hesab olunur. Bunun əksinə olaraq, SMS sistemi dəniz səviyyəsində mikrotidal amplitüdlərdən istifadə edir ki, bu da yaz gelgitləri zamanı 10 sm-dən 150 sm-ə qədər dəyişir.

Sistem 30 sm boşluqlu bir sıra qapılardan ibarətdir ki, bu da bitişik qapıları qarşılıqlı əlaqə olmadan rəvan idarə etməyi hədəfləyir və boşluqda yerləşdirilmiş enerji istehsalı üçün kiçik turbinlərdən ibarətdir. Şaquli olaraq 50 sm intervalda bir pervaneli turbinlər qapılar arasındakı boşluqlara yerləşdirilir.

https://googleads.g.doubleclick.net/pagead/ads?gdpr=0&us_privacy=1—&gpp_sid=-1&client=ca-pub-0536483524803400&output=html&h=135&slotname=2793866484&adk=675901022&adf=1873531024&pi=t.ma~as.2793866484&w=540&fwrn=4&lmt=1712383967&rafmt=11&format=540×135&url=https%3A%2F%2Ftechxplore.com%2Fnews%2F2024-01-powered-movable-seawall-tsunami-emergency.html&wgl=1&uach=WyJXaW5kb3dzIiwiMTUuMC4wIiwieDg2IiwiIiwiMTIzLjAuNjMxMi44OCIsbnVsbCwwLG51bGwsIjY0IixbWyJHb29nbGUgQ2hyb21lIiwiMTIzLjAuNjMxMi44OCJdLFsiTm90OkEtQnJhbmQiLCI4LjAuMC4wIl0sWyJDaHJvbWl1bSIsIjEyMy4wLjYzMTIuODgiXV0sMF0.&dt=1712383765359&bpp=2&bdt=877&idt=180&shv=r20240403&mjsv=m202404020101&ptt=9&saldr=aa&abxe=1&cookie=ID%3Dd8c6cdc5123375cd%3AT%3D1709623025%3ART%3D1712383765%3AS%3DALNI_MY2ynj5TDpMXqOZBx7W90OihbbXuw&gpic=UID%3D00000d6971a748b6%3AT%3D1709623025%3ART%3D1712383765%3AS%3DALNI_MaTILJ6PYHOKRZlSvHcKJ4LkDsnLQ&eo_id_str=ID%3D34d5e14efb6a7c5d%3AT%3D1709623025%3ART%3D1712383765%3AS%3DAA-Afjbw5XrDrmZOIEp3UV8fgvCO&prev_fmts=0x0&nras=1&correlator=6760315245681&frm=20&pv=1&ga_vid=1833901760.1709623018&ga_sid=1712383765&ga_hid=2054600195&ga_fc=1&rplot=4&u_tz=240&u_his=1&u_h=864&u_w=1536&u_ah=816&u_aw=1536&u_cd=24&u_sd=1.25&dmc=8&adx=395&ady=1897&biw=1519&bih=695&scr_x=0&scr_y=0&eid=44759875%2C44759926%2C44759837%2C95329437%2C95329571%2C31082468%2C31078663%2C31078665%2C31078668%2C31078670&oid=2&pvsid=302441710103019&tmod=891981144&uas=0&nvt=3&ref=https%3A%2F%2Ftechxplore.com%2Fpage9.html&fc=1920&brdim=0%2C0%2C0%2C0%2C1536%2C0%2C1536%2C816%2C1536%2C695&vis=1&rsz=%7C%7CpeEbr%7C&abl=CS&pfx=0&fu=128&bc=31&bz=1&td=1&psd=W251bGwsbnVsbCwibGFiZWxfb25seV8xIiwxXQ..&nt=1&ifi=2&uci=a!2&btvi=1&fsb=1&dtd=M

Tədqiqatçılar, üzən darvazanın qaldırıcı qüvvəsini nəzərə alaraq, sunami xəbərdarlığı qaldırıldıqdan sonra dəniz dibinin altındakı qapıları bərpa etmək üçün kifayət qədər elektrik enerjisi istehsal edə biləcəyini müəyyən etmək üçün sistemin gündə səkkiz saat fəaliyyət göstərdiyi Yaponiya limanlarında mümkünlüyünü sınaqdan keçiriblər. Yaponiya üzrə qiymətləndirilmiş 56 limandan 9-u yüksək dərəcədə mümkün, 14-ü mümkün, 33-ü isə enerji istehsalının kiçik potensialına görə qeyri-mümkün idi.

Bununla belə, Yaponiyanın qərb sahili boyunca Nankai çuxuruna baxan 20 mümkün yer müəyyən edilmişdir – bu, hər əsrdə və ya iki əsrdə baş verən meqatrust zəlzələlərinin mənbəyi kimi tanınan subduksiya zonası. Bu seysmik hadisələr sunamilərə səbəb ola bilər ki, bu da təklif olunan SMS sistemini həssas limanlar və onların hinterlandları üçün perspektivli qoruyucu tədbirə çevirir.

Bundan əlavə, tədqiqatçılar Himeji və Fukuyama da daxil olmaqla spesifik limanları daha sonra istifadə üçün saxlanacaq izafi enerji yaratmaq üçün əlverişli yerlərə nümunə kimi müəyyən ediblər. Seto daxili dənizində yerləşən bu ərazilər polad sənayesi, gəmiqayırma, kimya zavodları və müxtəlif fabrikləri olan əsas sənaye mərkəzləri kimi xidmət edir.

Bu kritik infrastrukturları sunamilərdən qorumaqla yanaşı, təklif olunan sistem həm də bu sənayelərin fəlakətlər qarşısında dayanıqlığını artırmaq üçün təcili enerji təmin edə bilər. O, bərpa olunan enerjinin istifadəsi ilə fəlakətin qarşısının alınmasını birləşdirir .

“Bizim tapıntılarımız fəlakətin qarşısının alınması və bərpa olunan enerjinin istifadəsi arasında sinerji sistemi təsvir edir”, – professor Takagi deyir.

Müvafiq qanunlar və qaydalar tərəfindən texniki maneələr və məhdudiyyətlər kimi problemləri qəbul etməklə yanaşı, tədqiqatçılar SMS sistemini təbii fəlakətlərə , dəniz səviyyəsinin yüksəlməsinə və ekstremal hava şəraitinə, o cümlədən sahil daşqınlarına qarşı limanlar üçün qlobal qorunma kimi nəzərdə tuturlar.

Professor Takagi yekunlaşdırır: “Əgər Yaponiyada ağır fəlakət şəraitində təklif edilən daşınan sunami maneəsinin texnologiyası bu araşdırma vasitəsilə möhkəm şəkildə qurula bilsə, bu texnologiyanın xaricə ixrac ediləcəyi və yerləşdiriləcəyi gün gələcək. təməlqoyma fəlakətlərin qarşısının alınması texnologiyası kimi.”

Daha çox məlumat: Hiroshi Takagi və digərləri, Yaponiyada mikrotidal enerjidən istifadə edərək öz-özünə işləyən daşınan dəniz divarının texniki imkanları, Bərpa olunan Enerji (2023). DOI: 10.1016/j.renene.2023.119563

Jurnal məlumatı: Bərpa olunan enerji Tokio Texnologiya İnstitutu tərəfindən təmin edilmişdir