Tibbi baxımdan bu həşəratlar üçün yaşayış yerlərinin uyğunluğu dörd federal ştatda modelləşdirilmişdir.

Cəmi altı millimetr uzunluğunda qara milçəklər (Simuliidae) ev milçəkləri kimi zərərsiz görünə bilər, lakin dişləmələri çox xoşagəlməz ola bilər. Ağcaqanadlar kimi, uça bilən bu həşəratların dişiləri də yumurta istehsal etmək üçün qan yeməyinə ehtiyac duyurlar. “Hovuz qidalandırıcıları” kimi tanınan onlar iti “dişlərindən” istifadə edərək ev sahibinin dərisini qaşıyır və nəticədə yaranan qan damlasını udurlar.

“Ağcaqanadlar tərəfindən yaraya daxil olan antikoaqulyant və anestezik maddələr ciddi allergik reaksiyalara səbəb ola bilər və ya ikincil bakterial infeksiyalara səbəb ola bilər” dedi Senckenberg Biomüxtəliflik və İqlim Tədqiqat Mərkəzindən Prof. Dr. Sven Klimpel . Biomüxtəlifliyin genomikası (TBG) və Fraunhofer IME Giessen.

Klimpel davam edir: “Qara milçəklər də vektor qabiliyyətinə malikdirlər, yəni dişləmələri ilə yoluxucu xəstəliklərə səbəb olan patogenləri ötürə bilirlər.” Qara milçəklər tərəfindən ötürülən ən məşhur xəstəliklərdən biri vətəni Afrika olan Onchocerca volvulus nematodunun yaratdığı “çay korluğu” kimi tanınan onxoserkozdur. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, xəstəlik nəticəsində dünyada 1,15 milyondan çox insan artıq görmə qabiliyyətini itirib.

Qara milçəklərə Antarktidadan başqa bütün qitələrdə rast gəlmək olar. Dünyada 2000-dən çox qara milçək növü məlumdur, onlardan 57-si Almaniyadadır. Frankfurt Goethe Universitetindən və tədqiqatın ilk müəllifi Sarah Cunze görə, demək olar ki, bütün qara milçək növləri (98%) yumurta qoymazdan əvvəl qan yeməyi tələb edir. “Tədqiqatımızda biz ən çox yayılmış 12 növü üç biocoğrafi qrupa ayıra bildik” deyən Cunze əlavə edir ki, “bu qruplar a) su axarlarının yuxarı axarlarında yaşayan dağ növləri, b) geniş nişləri olan və beləliklə də geniş yayılmış növlərdir. müxtəlif landşaftlarda və c) düzənlik növlərində. Bu nəticələr Hessen, Şimali Reyn-Vestfaliya, Reynland-Pfalts və Saksoniyanın dörd federal əyalətində qara milçək sürfələrinin 1526 qeydindən ibarət etibarlı məlumat dəstinə əsaslanır və bu növlərin yayılma nümunələri haqqında dəyərli fikirlər təqdim edir.

İqlim Dəyişikliyi və Onun Qara Milçək Populyasiyalarına Təsiri

Tədqiqatçılar öz araşdırmalarında davam edən iqlim və torpaqdan istifadə dəyişikliyi altında üç qrup üçün əhalinin inkişafında fərqli tendensiyalar çıxarırlar: Dağlı qrup temperaturun artması və su obyektlərinin artan kimyəvi çirklənməsi səbəbindən risk altında hesab edilsə də, digəri növlər antropogen dəyişikliklərə geniş niş və ya daha yüksək tolerantlıqla xarakterizə olunur. Nəticə etibarı ilə, əsasən üçüncü qrupa aid olan, baytarlıq və insan üçün tibbi əhəmiyyət kəsb edən qara milçək növləri davam edən antropogen dəyişikliklərlə təşviq edilə və müsbət populyasiya meyllərinə məruz qala bilər.

“Tibbi baxımdan müvafiq növlər məməlilərə və insanlara qarşı xüsusilə aqressiv dişləmə davranışı ilə xarakterizə olunur və çox vaxt çox sayda baş verir. Bu müşahidə olunan kütləvi hadisələr su sürfələrinin sinxron lyukunun nəticəsidir”, – Cunze izah edir. Polşa kimi qonşu ölkələr bu kütləvi hadisəyə cavab olaraq, bu epidemiyalar zamanı mal-qaranı yalnız qapalı yerlərdə saxlamaqla və ya onları yalnız gecə otlamağa buraxmaqla cavab verdilər. “Gələcəkdə gözlənilən temperatur artımı inkişaf müddətlərini azalda bilər və beləliklə, ildə daha çox nəsillərə səbəb ola bilər – nəticədə ümumilikdə qara milçəklərin daha tez-tez baş verməsi ilə nəticələnə bilər”, Cunze əlavə edir.

Gələcək tədqiqatlarda komanda öz tapıntılarını empirik tədqiqatlarla dəstəkləmək və hazırda Avropada hökm sürən şəraitdə simuliid növlərin vektor qabiliyyətli, yəni müəyyən patogenləri ötürmək qabiliyyətinin dərəcəsini aydınlaşdırmaq üçün laboratoriya testlərindən istifadə etmək istərdi. “Tədqiqatımızın nəticələrindən əldə edilən tibbi baxımdan müvafiq qara milçək növlərinin tendensiyaları qlobal dəyişikliklərin vektor yoluxucu xəstəlikləri necə inkişaf etdirə biləcəyinə bir nümunədir. Bizim modelləşdirmə yanaşmalarımız və nəticələrimiz vektor-səriştəli növlər üçün monitorinq və qarşısının alınması proqramlarını daha səmərəli şəkildə qurmağa və gələcək inkişaflar haqqında proqnozlar verməyə kömək edəcək”, – deyə Klimpel yekunlaşdırır.